Heeft Jouw Kat Last van Leververvetting: De Ultieme Voedingsgids (2022)
Heeft Jouw Kat Last van Leververvetting: De Ultieme Voedingsgids (2022)
Een kat met leververvetting komt vaak voor en kan een dodelijke ziekte zijn.
In feite:
Een 10-jarige studie heeft aangetoond dat leververvetting te zien is in 50% van de leverbiopsies (bron).
Dus laten we snel beginnen!
1. Wat is Leververvetting?
1. Wat is Leververvetting?
Leververvetting is een aandoening die wordt veroorzaakt door een teveel aan triglyceriden in de cellen van de lever.
Triglyceriden = de benaming voor het vet wat is opgeslagen in het lichaam van je kat.
Een teveel van deze soort vet in het lichaam kan uiteindelijk de functie van de lever verstoren (bron).
Levervetting is één van de meest voorkomende lever- en galaandoeningen bij katten en zorgde in het verleden voor een zeer hoog sterftecijfer (bron, bron).
Hoewel de langetermijnprognose van leververvetting tegenwoordig drastisch is verbeterd, is de oorzaak nog niet goed begrepen (bron, bron).
Dit is wat tot nu toe is onderzocht:
2. Hoe Ontstaat Leververvetting Bij Jouw Kat: De 5 Mogelijke Oorzaken
2. Hoe Ontstaat Leververvetting Bij Jouw Kat: De 5 Mogelijke Oorzaken
Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat de onderstaande lijst mogelijke oorzaken zijn van leververvetting:
- Een teveel aan triglyceriden afkomstig van vetzuren uit vetweefsel
- Verminderde mitochondriale oxidatie van vetzuren in hepatocyten
- Verminderde afscheiding van VLDL’s
- Een periode waarin niet wordt gegeten
- Gebrek aan eiwitten
Ik ga het uitleggen.
#1 Een teveel aan triglyceriden afkomstig van vetzuren uit vetweefsel
Vetzuren die zich in vetweefsel bevinden, reizen via het bloed en worden opgenomen door de lever.
Hier worden ze verbrand voor energie doeleinden of worden omgezet in triglyceriden en weer uitgescheiden in het bloed.
Als deze toevoer van vetzuren zich dusdanig gaat ophopen dat de bovenste twee functies (verbranding en uitscheiding) worden verstoord, ontwikkelt zich leververvetting (bron).
Deze bevinding wordt ondersteund door een aantal andere onderzoeken:
- Lipid Composition Of Liver And Adipose Tissues From Normal Cats And Cats With Hepatic Lipidosis
- Characterization Of Serum Lipoprotein Profiles Of Healthy, Adult Cats And Idiopathic Feline Hepatic Lipidosis Patients
Dan heb je oorzaak nummer twee:
#2 De Verminderde Mitochondriale Oxidatie van Vetzuren in Hepatocyten
Oke, nu in Jip & Janneke taal Hamist.
Het kattenlichaam bestaat uit energiefabriekjes genaamd mitochondriën. Eén van de functies is het maken van energie (bron).
Deze energie komt onder andere door de verbranding (oxidatie) van vetzuren in levercellen (hepatocyten).
Maar wanneer de mitochondriën minder goed in staat zijn om vetzuren te verbranden stapelt dit zich op.
Een onderzoek naar volwassen vrouwelijke katten met leververvetting laat zien, dat er minder verbranding plaatsvindt wanneer er sprake is van overgewicht (bron).
Overgewicht zorgt namelijk voor een afname van mitochondriën in levercellen.
In het artikel over overgewicht laat ik weten dat het een groot probleem is, wat vaak leidt tot andere gezondheidsproblemen.
Je ziet dit nu ook terug in de context van leververvetting.
Dan heb je oorzaak nummer drie:
#3 Verminderde Afscheiding van VLDL’s
Bij een gezonde kat blijft de hoeveelheid vetzuren in de lever in balans. Er komt evenveel binnen dan wordt afgescheiden.
De vetdeeltjes wat in normale omstandigheden weer wordt afgescheiden uit de lever noemen we Very Low Density Lipoproteïne (VLDL).
Lipoproteïne = Dit is een molecuul dat is opgebouwd uit bepaalde eiwitten (proteïne) en vetdeeltjes (lipiden), wat functioneert als transportmiddel voor onder andere cholesterol.
Echter kunnen deze vetdeeltjes moeilijk vrijgelaten worden in de bloedbaan wanneer de kat een arginine tekort heeft (bron, bron).
Dit komt omdat een tekort aan het essentiële aminozuur arginine leidt tot de aanmaak van orootzuur en orootzuur onderbreekt de vrijlating van VLDL moleculen.
Hierdoor blijven vetdeeltjes in de lever zitten en kan er leververvetting ontstaan.
#4 Een Periode Waarin Niet Wordt Gegeten
Het kan zijn dat je kat ineens niet meer wilt gaan eten. Dit kan komen door een gezondheidsprobleem of dat je kat geen zin meer heeft in het voer.
Dat laatste kan nog best wel eens voor komen, haha.
Wat de reden ook is:
Een periode niet eten kan leiden tot leververvetting.
Uit onderzoek is gebleken dat te dikke katten symptomen van leververvetting ontwikkelden na een periode van 4 tot 6 weken (bron).
Een andere studie zag dezelfde resultaten na een periode 4 tot 7 weken (bron).
Hoewel deze onderzoeken aantonen dat langdurig vasten kan leiden tot leververvetting, heb ik ergens een keer gehoord of gelezen dat het ook na enkele dagen zich kan ontwikkelen.
Echter, heb ik hier nog geen wetenschappelijke onderbouwing voor.
Waar ik ook benieuwd naar ben is de werking van vasten op leververvetting.
Dus hoe komt het dat vasten kan leiden tot leververvetting.
Wat is het mechanisme.
Helaas lijkt dat nog niet duidelijk te zijn, maar het kan te maken hebben met het volgende:
#5 Gebrek Aan Eiwitten
Wanneer een kat niet eet of te weinig eet ontstaat er een eiwittekort.
Omdat katten een veel hogere eiwitbehoefte hebben dan honden of mensen, kan een eiwittekort mogelijk leiden tot de ontwikkeling van leververvetting.
Dit is wat we weten uit onderzoek:
Katten zullen minder vetten ophopen in de lever wanneer 25% van de energiebehoefte bestaat uit energie in de vorm van eiwitten in vergelijking met dezelfde hoeveelheid energie uit koolhydraten of vetten (bron).
Bijvoorbeeld, als we de dagelijkse caloriebehoefte berekenen van Buddha dan komen we uit op een caloriebehoefte van 109 kcal.
Dit betekent dat 25% van de 109 kcal moet bestaan uit eiwitten.
Dat is afgerond 28 kcal.
Tip: Wil je weten hoeveel procent het kattenvoer wat je geeft, levert aan energie uit eiwitten?
Hoe hoger het eiwitgehalte, hoe sneller verbetering in gezondheid te zien is (bron).
Verder weten we dat eiwitten nodig zijn om lipoproteïnen aan te maken.
Maar wanneer er een tekort is aan één of meerdere essentiële aminozuren, dan kan dat de aanmaak van eiwitten (en dus ook lipoproteïnen) beperken.
Dit kan leiden tot de ophoping van triglyceriden.
Ook is het duidelijk geworden dat kinderen met overgewicht minder vetten in de lever hebben, wanneer zij extra taurine in de vorm van suppletie binnenkrijgen (bron).
Deze bevinding heeft geleid tot de speculatie dat te weinig taurine in kattenvoer zou kunnen bijdragen aan leververvetting en dat het geven van extra taurine de ontwikkeling ervan kan helpen voorkomen (bron).
Tot slot, is de rol van L-carnitine bij leververvetting onderzocht.
L-carnitine = Een halfvitamine die voornamelijk wordt aangemaakt in de lever door de aminozuren methionine en lysine.
Het is aangetoond dat de hoeveelheid L-carnitine in de lever hoger is dan normaal bij vrouwen met overgewicht en hoger bij mensen en ratten die in hongersnood verkeren (bron, bron, bron).
Om deze reden is de theorie ontstaan dat L-carnitine kan bijdragen aan leververvetting.
Echter is dit niet bewezen.
Katten met leververvetting lijken normale hoeveelheden L-carnitine te hebben in de lever (bron, bron).
Ook als we kijken naar katten met overgewicht lijken de hoeveelheden L-carnitine niet hoger te zijn dan katten met een normaal lichaamsgewicht (bron).
Sterker nog:
Het lijkt erop dat je kat het juist nodig heeft.
Daar later meer over.
Eerst moeten we in staat zijn om leververvetting te herkennen om er zo snel mogelijk bij te zijn.
3. Hoe Herken Jij Leververvetting Bij Jouw Kat?
3. Hoe Herken Jij Leververvetting Bij Jouw Kat?
Je kan leververvetting bij je kat herkennen aan de volgende symptomen (bron):
- Anorexia
- Depressie
- Geelzucht (de slijmvliezen en huid hebben een gele kleur)
- Gewichtsverlies
- Spierafbraak
- Braken en/of diarree (komt soms voor)
Meestal merk je het wanneer je kat plotseling stopt met eten na een periode van stress.
Stress kan komen door bijvoorbeeld een verhuizing, een nieuwe huisdier of een plotselinge verandering in voer.
Wanneer je met het beestje naar de dierenarts gaat dan herkent hij of zij het aan (bron):
- Verhoogde hoeveelheid enzymen uit de lever in het bloed zoals ALAT (Alanine-Amino-Transferase), ASAT (Aspartaat-Amino-Transferase) of LDH (melkzuurdehydrogenase)
- Verhoogde galzuurconcentraties
- Verhoogde bloed ureum stikstof, BUN (in sommige gevallen)
- Onregelmatig gevormde bloedcellen (erytrocyten)
Het wordt vervolgens bevestigd wanneer een leverbiopsie een overmatige ophoping van vetten in de levercellen laat zien.
Wat nu?
4. Wat te Doen Tegen Leververvetting Kat: De Rol Van Voeding
4. Wat te Doen Tegen Leververvetting Kat: De Rol Van Voeding
Wat de oorzaak ook is, het is essentieel voor het herstel van de kat dat je er vroeg bij bent en dat ondersteunende vloeistof- en voedingstherapie z.s.m. wordt gestart.
Vaak begint dit bij sondevoeding via de neus of slokdarm omdat zieke katjes weinig zin hebben om te eten (bron).
Wie heeft wel zin om te eten als je ziek bent?
Daarnaast kan je het volgende doen wanneer je ziet dat katje echt weer zin heeft om normaal kattenvoer te eten (niet eerder):
Kattenvoer geven met een hoog eiwit- en vetgehalte in combinatie met L-carnitine.
Tip: Mocht je kat nog niet willen eten, dan is het belangrijk om het niet te gaan forceren. Dit kan nog meer stress veroorzaken.
Naarmate de eetlust van de kat terugkeert, moet de frequentie van sondevoeding langzaam worden afgebouwd totdat de kat vrijwillig voldoende calorieën binnenkrijgt.
Hoewel de samenstelling van het ideale kattenvoer voor het herstel van leververvetting nog niet is vastgesteld, is een eiwitrijk kattenvoer algemeen geaccepteerd (bron, bron).
We weten inmiddels ook waarom.
Katten zullen minder vetten ophopen in de lever wanneer minimaal 25% van de energiebehoefte bestaat uit energie in de vorm van eiwitten.
En 25% is nog aan de lage kant als ik kijk naar wat een kat minimaal moet hebben aan eiwitten.
Het lijkt erop dat 35-45% goed is om de metabolische toestand van de ziekte om te keren (bron).
Mocht je kat hepatische encefalopathie hebben, dan is het belangrijk om eerst kattenvoer te geven met een verlaagd eiwitgehalte.
Daarna kan je het eiwitgehalte langzaam verhogen wanneer je ziet dat de neurologische symptomen verdwijnen.
Het vet in kattenvoer is ook van belang (hoewel het tegenstrijdig klinkt).
Ik dacht precies hetzelfde namelijk.
Maar in feite, vet speelt een belangrijke rol in kattenvoer.
Sterker nog:
De juiste vetten in het kattenvoer hebben een positief effect op leververvetting bij katten.
Het lichaam van de kat heeft namelijk behoefte aan twee groepen essentiële vetzuren:
- Omega-3 vetzuren
- Omega-6 vetzuren
De eerste groep vetzuren heeft een positief effect op leververvetting.
Het zit zo:
Weet je nog dat ik het had over de ophoping van vetten door een verminderd vermogen om vetzuren te verbranden?
En weet je ook nog dat een gebrek aan eiwitten ook kan leiden tot het ophopen van vetzuren?
Nou, nu komen deze twee informatie stukken samen.
De kat heeft namelijk bepaalde signaalstoffen in het lichaam, genaamd adipokines, die worden afgescheiden door het vetweefsel.
Sinds 1994 zijn er honderden adipokines ontdekt (bron).
Eén daarvan zijn de zogenaamde adiponectines, hormonen met een eiwitstructuur (lees: eiwithormonen).
Deze eiwithormoon speelt een belangrijke rol in de verbranding van vet.
In feite:
Het zijn deze eiwithormonen die de opname van vetzuren remmen in de levercellen (zodat het niet ophoopt) terwijl het de vetzuuroxidatie (vetverbranding) verbetert (bron, bron)
Echter, komen er situaties voor waarbij de hoeveelheid adiponectines erg verlaagd is, voornamelijk bij katten met overgewicht (bron, bron, bron en bron).
Hoe kunnen we een boost geven aan de aanmaak van die adiponectines?
Juist, omega-3 vetzuren.
Onderzoek heeft aangetoond dat er een significant positief verband bestaat tussen circulerende omega-3 vetzuren (specifiek EPA) en adiponectines in het katten lichaam (bron).
Ofwel, omega-3 vetzuren zoals EPA (eicosapentaeenzuur) zorgen voor meer adiponectines.
Maar niet alleen adiponectines. Hetzelfde resultaat is gevonden voor de signaalstoffen adipokines.
Tot slot kunnen we denken aan de volgende lijst met supplementen:
- L-Carnitine - Er zijn aanwijzingen dat suppletie met L-carnitine de vetzuuroxidatie kan verbeteren bij katten die vatbaar zijn voor leververvetting en overgewicht hebben (11, 27).
- Taurine - Zoals eerder vermeld speelt taurine een rol bij leververvetting. Dit aminozuur helpt bepaalde soorten giftige galzuren te binden om ze uit het lichaam te verwijderen. Katten die niet goed hebben gegeten krijgen meestal een taurine tekort. Om die reden is het aan te raden om 7-10 dagen extra taurine te geven bij katten met leververvetting (bron).
- Vitamine B12 - Als algemene regel geldt dat katten met leververvetting een tekort aan alle B-vitamines hebben. Om die reden is een aanvulling van tweemaal de gebruikelijke dosis een goed idee (bron).
- Vitamine K - Bloedstollingsfactoren (vitamine K-afhankelijke eiwitten) worden in de lever gemaakt en dienen bloedplaatjes te activeren zodat bloed kan gaan stollen. Deze functie is essentieel om te vermijden dat er levensbedreigende bloedingen ontstaan (bron). Bij katten met leververvetting worden deze vitamine K-afhankelijke eiwitten minder goed aangemaakt. Daarom kan vitamine K belangrijk zijn (bron).
5. Wat te Doen Tegen Leververvetting Kat: Lichaamsgewicht
5. Wat te Doen Tegen Leververvetting Kat: Lichaamsgewicht
In dit laatste stuk van het artikel wil ik nog even stilstaan bij het fenomeen overgewicht.
Je hebt het hier nu vaker gelezen.
Overgewicht kan een grote rol spelen bij leververvetting.
Sterker nog:
De meeste katten met leververvetting hebben overgewicht gehad voordat ze mager werden.
Om die reden is het verstandig om gewichtstoename na herstel te voorkomen.
Het is super simpel, hou je aan de caloriebehoefte van de kat en geef niet meer.
That’s it.
Mocht je kat na herstel nog steeds te zwaar zijn, dan moet er een afvalplan worden gemaakt waarbij je viervoeter zeer langzaam lichaamsgewicht verliest.
Nu is het jouw beurt!
Nu is het jouw beurt!
Heb jij wat gehad aan dit artikel? Heb je nog vragen? Laat het me vooral weten door hieronder een reactie te plaatsen en dan kom ik er z.s.m. op terug 😉